Software librea. Zer da?

Ba al dakizu zer den software librea?

Zuetako gehienek doako programak direla uste du, baina software librea ez da hori bakarrik, eta ez du zertan doakoa izan behar. Software librea, FSF (Free Sofware Fundation)-en arabera, ondorengo lau eskubideak betetzen dituen softwarea da:

0. Helburua edozein dela ere, programa exekutatu ahal izatea.

1. Programa aztertu eta aldatu ahal izatea. (Horretarako beharrezkoa da kodea eskuratu ahal izatea)

2. Programaren kopiak zabaldu ahal izatea.

3. Programa hobetu, eta hobekuntzak horiek publiko egin ahal izatea, komunitatearen onurarako.

Lau eskubide hauek betetzen dituen programa oro librea da. Beraz, posible da software librea saldu eta erostea, nahiz eta ohikoa ez izan.

Software librearen barnean lizentzia mota asko daude. Hau da, aipatutako lau eskubideak bermatzen dituzten lizentzia asko daude, baina lizentzia bakoitzak “klausula” desberdinak ditu eta ondorioz murrizpen gehiago edo gutxiago.

Lizentzia baktzuk:

GPL, AGPL, BSD, MPL, COPYLEFT…

Bestalde, software irekia (Open source) dugu. Jende askok nahasten ditu software librea eta software irekia, baina FSF-k dioen bezala, filosofikoki oinarri ezberdineko mugimenduak dira. Nahiz eta praktikan Open Source Softwareak eta software libreak lizentzia asko banatzen dituzten, badira zenbait kasu (ez asko) non lizentziak irekiak diren, baina ez askeak.

Dena dela, post honen helburua ez da, Software ireki eta askearen arteko desberdintasunen berri ematean baizik eta argi edukitzea software libreak ez duela zertan doako softwarea izan beharrik.

Hurrengo post batean, Linux eduki gabe software librea erabiltzen hasteko gomendioak emango ditut.

iturria: euskal wikipedia